واسه آشنایی با دروغ سیزده به در، شاید لازم باشه اول به «دروغ اول آوریل» بپردازیم. در تاریخ یاد شده، مردم خیلی از کشورها، دروغایی رو به شکل شوخی و طنز مطرح می کنن که ریشه اون به سال ۱۵۶۴ میلادی برمیگرده.
می گن در اون تاریخ، شارل نهم پادشاه فرانسه، هنگام اصلاح تقویم، جشن های سال نو رو از اول آوریل به اول ژانویه منتقل کرد.
پس از اون مخالفان این تغییر بازم در روز اول آوریل به دید و بازدید عید می رفتن. دوستان و آشنایان شون، این افراد رو که به برگزاری عید در روز اول آوریل اصرار داشتن، دست انداخته و سرِ کار گذاشته و اون ها رو «احمق‌های آوریل» می نامیدند.
از اون جا که شروع ماه آوریل یه روز قبل از سیزده نوروزه، این رسم هم حدود ۶۰ سال پیش واسه اولین بار به وسیله چند روزنامه نگار ایرونی رواج پیدا کرد.
پس از اونم دروغای جالبی در این روز به وسیله رسانه ها منتشر شد که بعضی از اونا حواشی بسیاری به دنبال داشت. به طور مثال میشه به جنجالی ترین شوخی سیزده در ایران اشاره کرد که در سال ۱۳۸۳ به وسیله روزنامه شرق (آخرین شماره) منتشر شد.
این شوخی خبر کج شدن و احتمال سقوط برج میلاد بود که به وسیله رسانه های دیگه جدی گرفته شد و به تحلیل اون پرداختن. این حتی باعث شد تا قیمت ملک در مناطق دور و بر برج هم واسه یه مدت کم بشه.
از دیگر دروغای باحال سیزده میشه به سال ۱۳۹۴ اشاره کرد که خبرگزاری میراث فرهنگی از طرف دفتر ملکه بریتانیا اعلام کرد: «کوه نور رو به ایران باز پس می‌بدیم.». بعد در یادداشتی به نوشته شاهین سپنتا این خبر رو «شوخی سیزده» اعلام کرد و نوشت: «شوخی سیزده در ایران معمولاً درخشش طنز گونه حقایق جور واجور تاریخی و اجتماعی و گاه سیاسیه تا تو یه روز خوشحال، تلنگری باشه به مخاطب رسانه ها و توجه اونا رو به گوشه های نگفته ای از حقایق تاریخی و اجتماعی جلب کنه.»
در ادامه شاید بد نباشه با چند نمونه از معروف ترین دروغای اول آوریل در طول تاریخ آشنا شید:
- درخت‌های ماکارونی: بی‌بی‌سی در سال ۱۹۵۷ یه برنامه پانوراما پخش کرد که در اون درخت های ماکارونی رو در سوئیس نشون می‌داد. بی‌بی‌سی اعلام کرد که سوسک‌های ماکارونی که اجناس رو از بین می‌بردن قلع و قمع شدن. خیلی از مردم با بی‌بی‌سی تماس گرفتن و پرسیدن که چیجوری درخت‌های ماکارونی رو کشت می‌کنن. این واقعه واقعا از فیلمی به نام St Albans گرفته شده بود.
- واژگونی برج پیزا: تلویزیون هلند در دهه ۱۹۵۰ خبر واژگونی برج پیزا رو پخش کرد.
- پنگوئن پرنده: شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی در سال ۲۰۰۸ گزارشی از کشف یه جور پنگوئن پرنده در قطب جنوب رو پخش کرد.
در این گزارش یه فیلم تلویزیونی از پنگوئن‌ها و پرواز اون‌ها تا جنگل‌های آمازون هم پخش شد. - کنترل Gmail با حرکات بدن: گوگل در اول آوریل ۲۰۱۱ امکان جدیدی رو در سرویس ایمیل خود معرفی کرد که به کمک اون و بدون به کار گیری ماوس و صفحه کلید، کاربران به کمک وب‌کم می‌تونن به مدیریت ایمیل خود بپردازند.
- ارسال پلاک ماشین به رنگ صورتی: سال ۲۰۰۹ میلادی، حدود ۲۸ فرستنده‌ی رادیویی در آلمان تو یه حرکت هماهنگ خبری رو پخش کردن که نشون دهنده ارسال پلاک ماشین به رنگ صورتی واسه رانندگان وسایل نقلیه بود و هرکی که صاحب این پلاک می‌شد، مجاز بود تا ماشین خود رو در جای پارک ماشین، خاصی بانوان، پارک کنه.
واسه هر چی واقعی‌تر نشون دادن این خبر هم، سایت اینترنتی خاصی واسه ثبت نام جهت دریافت این پلاک‌های صورتی طراحی شده بود. - به کار گیری نوارچسب واسه چسباندن رانندگان به صندلی خودروها: شرکت ژاپنی لکسوس در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد می خواد: با ساخت صندلیایی از جنس نوارچسب از تکون خوردن رانندگان موقع تصادف جلوگیری کنه.
این شرکت خودروسازی با یه شرکت تولیدکننده نوارچسب واسه ساخت صندلیایی از این جنس همکاری کرده. اینطوری موقعیت راننده موقع رانندگی ثابت میشه. این شرکت ضمن معرفی نوآوری خود از اون به عنوان پیوندی سفت بین راننده خودرو نام برده. - تبدیل فوری تلویزیون‌های مشکی-سفید به تلویزیون‌های رنگی: یه شبکه تلویزیونی سوئیسی با پخش برنامه‌ای در سال ۱۹۶۲، ابتکار جدیدی واسه تبدیل فوری تلویزیون‌های مشکی-سفید به تلویزیون‌های رنگی معرفی کرد.
در این برنامه ادعا شد با پوش,ندن صفحه پخش تلویزیون‌ها با جوراب رنگی می‌توان بدون هیچ سختی ای تصاویر مشکی-سفید رو رنگی کرد.
